Czosnek nie tylko dla człowieka

Czosnek dodawany jest powszechnie jako dodatek do diety nie tylko człowieka, sprawdza się on świetnie zarówno w produkcji przemysłowej, jak i przydomowej drobiu. Jest to naturalny dodatek ziołowy lub jak też mawiają, naturalny antybiotyk na wszelkie dolegliwości. Skoro sami nieraz leczymy się w domowym zaciszu czosnkiem, można go zastosować dla dobra naszych zwierząt. W przeciwieństwie do syntetycznych antybiotyków, które osłabiają nasz organizm, czosnek działa wzmacniająco, nie potrzebujemy przy jego stosowaniu środków osłonowych i jest nietoksyczny.

Czosnek zawiera w swoim składzie najwięcej witaminy C. Świeże, obrane już ząbki czosnku zawierają do 31 mg witaminy C w 100 g produktu. Wśród składników mineralnych posiada dużą zawartość potasu, żelaza, magnezu i fosforu. Wyróżnia się także dużą zawartością siarki, co jest w tym przypadku specyficzne i odczuwalne.

I właśnie stąd przechodzimy do pytania, które niektórzy z nas często sobie zadawali – Skąd czosnek zawdzięcza swój zapach?

Jak zdążyliśmy zauważyć sama główka czosnku zapachu nie posiada, po jego przekrojeniu enzym allinaza rozkłada alliinę (aminokwas zawierający siarkę), po naruszeniu struktury powstaje lotna substancja będąca wynikiem działania enzymu, która nazywa się allicyna i to ona jest odpowiedzialna za charakterystyczny, dla niektórych nieprzyjemny zapach czosnku. Kolejnym pozytywnym składnikiem czosnku jest inulina – naturalny prebiotyk, który stymuluje wzrost korzystnej mikroflory przewodu pokarmowego, wpływa na wzrost przyswajalności mikro- i makroelementów.

W wielu wynikach badań ogólnodostępnych, które są związane z dobroczynnym działaniem dodatków czosnku w różnej formie zauważono pozytywne rezultaty, które poprawiają efektywność produkcji drobiarskiej. W przypadku indyków znacząco poprawiła się przeżywalność ptaków. Podając dodatek ekstraktu z surowego czosnku (0,5 g/dm3) uzyskano zwiększenie końcowej masy ciała o ok. 4% i osiągnięto zmniejszenie zużycia paszy w przeliczeniu na kilogram przyrostu masy ciała o 7%.

W przypadku brojlerów kurzych preparat czosnkowy zadawany jako wodny roztwór, użyty w ilości 1–2,25 ml na 1 kg paszy kurcząt brojlerów, podawany w sposób ciągły w paszy istotnie zwiększał masę ciała kurcząt rzeźnych i parametry tuszek oraz radykalnie obniżał śmiertelność ptaków w okresie chowu, a optymalną jego dawką jest 1–1,5 ml/kg mieszanki paszowej na pierwszy i drugi okres chowu kurcząt brojlerów. Wobec obowiązującego zakazu stosowania antybiotyków paszowych badany preparat czosnkowy jest dobrym ich substytutem, regulującym wzrost i jakość tuszek kurcząt rzeźnych.

Czosnek stosowany w ilości 2,5 g na 1 kg diety zwiększył o 5% masę ciała kurcząt brojlerów, a także wykorzystanie paszy w porównaniu do pozostałych grup. Dodatki ziół i czosnku wpłynęły korzystnie na zabarwienie skóry tuszek. Mięso kurcząt, którym do paszy dodawano czosnek, uzyskało najwyższą ocenę sensoryczną.

Podsumowując pozytywny wpływ czosnku na organizm drobiu można stwierdzić:

– działanie przeciwpasożytnicze, bakteriobójcze, grzybobójcze, antywirusowe,
– działanie przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe,
– poprawiające działanie układu odpornościowego,
– usuwanie toksyn z organizmu,
– poprawiające działanie układu pokarmowego poprzez wzrost korzystnej flory bakteryjnej organizmu,
– dzięki jego zastosowaniu można zmniejszyć ilość stosowanych preparatów farmakologicznych,
– zwiększenie przeżywalności,
– lepsze wykorzystanie paszy,
– zwiększenie przyrostów masy ciała,
– poprawę smakowitości mięsa (to akurat kwestia względna).

Zalecamy naturalne rozwiązania zarówno przy małej, jak i dużej produkcji drobiarskiej, może to stanowić specyficzny wyznacznik na rynku krajowym. Według danych źródłowych należy jeszcze pamiętać, że nie należy podawać czosnku i jego preparatów codziennie. Lepsze efekty daje terapia przerywana niż ciągła. Zalecane jest przygotowanie wodnego wyciągu z surowego czosnku – 1 kg rozdrobnionego czosnku na 200 litrów zimnej wody. Wodę przecedzoną przetrzymaną z czosnkiem przez 2 godziny podawać ptakom.

Anna Mońko-Łanucha,
Kujawsko-Pomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego