Pszczoła kraińska

Łacińska nazwa tej pszczoły brzmi: Apis mellifica carnica Pollm. Pszczoła kraińska jest pszczołą klimatu kontynentalnego, ukształtowana w surowych warunkach przyrodniczych. Stąd pochodzi nagromadzenie jej różnorodnych zalet i duża zdolność przystosowawcza, cecha tak ceniona w nowoczesnej hodowli pszczół.

Pszczoły rasy kraińskiej są średniej wielkości, szczuplejsze niż Apis mellifica o długim zawieszeniu odnóży. Z ogólnego wyglądu ubarwienie młodych robotnic w masie odbieramy jako szare, a to od koloru owłosienia, które skutecznie przysłania ciemną barwę powłoki ciała. Włoski są bardzo gęste, chociaż krótkie (rąbek filcowy szeroki). Wycierają się one z czasem i wtedy uwidacznia się wyraźnie ciemne ubarwienie robotnicy. U pszczoły karpackiej barwa chityny nie jest intensywnie ciemna, a kolor owłosienia od szarego do jasnobrązowego. W wielu rodzinach pszczoły kraińskiej, zwłaszcza jej form południowych znajdują się robotnice o rozjaśnieniach barwy na tergitach odwłokowych.

Rozwój rodzin jest bardzo intensywny od wczesnej wiosny, u niektórych populacji nawet gwałtowny. Szybko dochodzą one do dużej siły, która na ogół już w pełni lata spada, a aktywność pszczół maleje. Rodziny zimują słabo, na małych zapasach pokarmu, ale z zimy wychodzą dobrze, także w ostrym klimacie północnym. Jednakże w klimacie morskim, kiedy zimą następują często przejściowe ocieplenia, matki mogą rozpocząć zbyt wcześnie czerwienie na większą skalę. Na okresowe przerwy w pożytku matki reagują natychmiastowym obniżeniem czerwienia, a po wziątku letnim szybko je ograniczają lub zaprzestają w ogóle czerwić. Uważa się, ze jest to odpowiednia pszczoła na wczesne pożytki.

Późniejsze wziątki może wykorzystywać także dobrze, ale trzeba o to zadbać przez podtrzymanie czerwienia, a po wziątku letnim szybko je ograniczają lub zaprzestają w ogóle czerwić. Uważa się, że jest to odpowiednia pszczoła na wczesne pożytki. Późniejsze wziątki może wykorzystywać także dobrze, ale trzeba o to zadbać przez podtrzymanie czerwienia matek (podkarmianie w okresie bezpożytkowym). Te zasady rozwoju rodziny dotyczą przede wszystkim krainki alpejskiej, jaka głównie do nas trafia. Panuje powszechna opinia, że pszczołę kraińską cechuje duża skłonność do rojenia się, ale wśród tej rasy istnieją populacje nie obarczone zbytnio tą właściwością. Poza tym osiągnięto tu wiele poprzez selekcję ma nierojliwość. Niemniej nasi pszczelarze są narażeni na częstsze rojenie się pszczół kraińskich niż środkowoeuropejskich. Wynika to chyba ze zbyt małej powierzchni plastrów w ulu. Wiąże się to z burzliwym wiosennym rozwojem rodzin pszczoły kraińskiej i zależy od sposobu postępowania z nimi. Szybko popadają one w nastrój rojowy, ale i łatwo wyzbywają się go. Pszczoły tej rasy są podatne na kierowanie rozwojem i pszczelarz może uzyskać tu wiele. Pszczoły kraińskie dobrze trzymają się plastrów i zachowują się spokojnie podczas przeglądów gniazda. Są łagodne i nie przejawiają agresywności. Nadają się przeto dobrze na tereny gęsto zaludnione, gdzie trzeba zachować ostrożność przed narażeniem ludzi na żądlenie. Są bardzo pracowite i przejawiają dużą aktywność lotną. Przodują w wyszukiwaniu nektaru i jako zbieraczki są lepsze od Apis mellifica, zwłaszcza przy większych odległościach od ula.

Miód składają w pobliżu czerwiu, lecz nie ograniczają tym czerwienia. Sklepia na sucho, przynajmniej w większości. Gospodarują pokarmem oszczędnie. Są odporne na nosemozę, a przede wszystkim na jej skutki, gdyż rodziny szybko się regenerują. Choroby czerwia na obszarze naturalnego zasięgu pszczoły kraińskiej są prawie nieznane.

Adrian Stanikiewicz, KPODR w Minikowie