Ubezpieczenia upraw rolnych – TAK czy NIE?

Rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego jest zobowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia obowiązkowego upraw od co najmniej jednego z następujących ryzyk: powódź, susza, grad, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne.

Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od dnia 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie, w okresie 12 miesięcy, ochroną ubezpieczeniową objęte zostanie co najmniej 50% powierzchni upraw. Produkt adresowany jest do  producentów rolnych będących osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej, w których posiadaniu lub współposiadaniu jest gospodarstwo rolne.

Na podstawie ogólnych warunków ubezpieczeniem mogą być objęte następujące uprawy rolne: zboża, kukurydza, rzepak, rzepik, ziemniaki, buraki cukrowe, chmiel, tytoń, warzywa gruntowe, drzewa i krzewy owocowe, truskawki oraz rośliny strączkowe.

Umowa ubezpieczenia uprawy obejmuje plon główny, przy czym za plon główny uznaje się w przypadku:

– buraków cukrowych – korzenie buraka,

– kukurydzy przeznaczonej na paszę – kolby i nadziemne części rośliny,

– zbóż, rzepaku, rzepiku, kukurydzy przeznaczonej na ziarno – ziarna lub nasiona,

– ziemniaków – bulwy,

– warzyw gruntowych – części warzyw gruntowych przeznaczone do konsumpcji,

– drzew i krzewów owocowych oraz truskawek – owoce lub całe nasadzenia,

– chmielu – szyszki,

– roślin strączkowych – nasiona.

Ubezpieczeniem mogą zostać objęte uprawy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wskazane  w polisie – od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez powódź, grad, suszę, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne. Szkody spowodowane przez:

– powódź – oznaczają szkody powstałe wskutek zalania terenów w następstwie podniesienia się poziomu wód płynących lub stojących, zalania terenów wskutek deszczu nawalnego oraz spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich i podgórskich,

– grad – oznaczają szkody powstałe wskutek opadu atmosferycznego składającego się z bryłek lodu,

– suszę – oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od 1 kwietnia do 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i kategorii gleb,

– ujemne skutki przezimowania – oznaczają szkody spowodowane wymarznięciem, wyprzeniem, wysmaleniem lub wysadzeniem roślin, w okresie od 1 grudnia do 30 kwietnia, polegające na całkowitym lub częściowym zniszczeniu roślin lub całkowitej utracie plonu lub jego części,

– przymrozki wiosenne – oznaczają szkody spowodowane przez obniżenie się temperatury poniżej 0oC, w okresie od 15 kwietnia do 30 czerwca, polegające na całkowitym lub częściowym zniszczeniu roślin lub całkowitej utracie plonu lub jego części.

Umowa ubezpieczenia upraw rolnych zawierana jest z udziałem własnym ubezpieczającego wynoszącym 10% wysokości szkody. Firma ubezpieczeniowa odpowiada za szkody objęte ochroną ubezpieczeniową, jeżeli szkody spowodowane przez powódź, grad, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne w plonie głównym wyniosą co najmniej 10%, zaś szkody spowodowane przez suszę wyniosą co najmniej 25%. Sumy ubezpieczenia ustala ubezpieczający w uzgodnieniu z firmą, odrębnie dla każdej uprawy rolnej objętej ochroną, na 1 ha tej uprawy. Odpowiedzialność firmy ubezpieczeniowej za szkody w poszczególnych uprawach rolnych kończy się:

– z chwilą zebrania plonów i złożenia ich w miejscu składowania (w budynkach, silosach, stertach, stogach, kopcach itp.),

– z dniem 30 kwietnia roku zbioru plonów (w przypadku szkód będących następstwem ujemnych skutków przezimowania),

– z dniem 30 czerwca roku zbiorów plonów (w przypadku szkód będących następstwem przymrozków wiosennych),

– z dniem 30 września roku zbiorów plonów (w przypadku szkód spowodowanych przez suszę),

nie później jednak niż z chwilą rozwiązania umowy obowiązkowego, dotowanego ubezpieczenia upraw rolnych.

Składkę za ubezpieczenie upraw rolnych oblicza się według stawek taryfowych obowiązujących w dniu zawarcia umowy (pomniejszoną o dopłaty z budżetu państwa, która może stanowić nawet 65%). Ochrona ubezpieczenia wygasa z chwilą wyczerpania sumy ubezpieczenia, z chwilą wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą oraz z upływem okresu, na jaki została zawarta umowa ubezpieczenia. Ustalenia wysokości szkody w ubezpieczonych uprawach rolnych dokonuje przedstawiciel firmy ubezpieczeniowej w obecności ubezpieczonego lub osoby przez niego upoważnionej.

Korzyści, jakie wynikają z ubezpieczenia to przede wszystkim wypłata odszkodowania w dniu wystąpienia szkody w uprawie oraz wyższa pomoc klęskowa udzielana przez ARiMR. Rolnicy, którzy nie mieli polisy albo ubezpieczyli mniej niż połowę upraw, otrzymują połowę stawki pomocy. Gospodarstwa z polisą mają prawo do wyższej pomocy klęskowej.

Na podstawie informacji uzyskanych od
Agenta Ubezpieczeniowego
Agnieszka Sypniewska
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Fot. W. Janiak