Pozyskanie mięsa na użytek własny
Nazywane też ubojem na użytek własny czy ubojem gospodarczym, to nic innego jak pozyskanie mięsa wyłącznie na potrzeby własne gospodarstwa i jego mieszkańców. Mięso takie nie może być sprzedawane. Tego rodzaju uboju nie można mylić z ubojem z konieczności, jak często to się zdarza czy kwalifikacjami, które posiada ubojowiec pracujący w rzeźni komercyjnej.
Obowiązuje Obwieszczenie z 27 maja 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie kwalifikacji osób uprawnionych do zawodowego uboju oraz warunków i metod uboju i uśmiercania zwierząt. Rozporządzenie stanowi zapewnienie, że ubój zwierząt w Polsce odbywa się w sposób humanitarny i zgodny z obowiązującymi przepisami dotyczącymi dobrostanu zwierząt.
Rozporządzenie, wprowadzone przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, określa szczegółowe zasady dotyczące: kwalifikacji osób uprawnionych do uboju, warunków uboju i uśmiercania zwierząt, metod uboju i uśmiercania zwierząt.
Zgodnie z paragrafem 11 ww. rozporządzenia uboju na użytek własny może dokonać osoba posiadająca odpowiedni poziom kwalifikacji, których potwierdzeniem jest zaświadczenie o odbyciu bezpłatnego szkolenia w tym zakresie zorganizowanego przez powiatowego lekarza weterynarii. Aby otrzymać zaświadczenie należy wziąć udział w szkoleniu i wnieść opłatę skarbową w wysokości 17 zł do urzędu gminy/miasta.
Co najmniej na 48 godzin przed dokonaniem uboju zwierząt (z wyłączeniem drobiu lub zajęczaków) należy pisemnie poinformować powiatowego lekarza weterynarii o zamiarze jego przeprowadzenia.
Ubojowi na terenie gospodarstwa w celu produkcji mięsa poddaje się zwierzęta:
– zdrowe;
– po upływie okresu karencji określonego dla użytego produktu leczniczego weterynaryjnego lub produktu leczniczego, jeżeli przed poddaniem ubojowi zwierzęta były leczone tymi produktami;
– w celu produkcji mięsa dopuszcza się ubój na terenie gospodarstwa zwierząt zdrowych, które uległy wypadkowi, w wyniku którego jest konieczny jak najszybszy ubój tych zwierząt ze względu na ich dobrostan.
W przypadku uboju bydła do dwunastego miesiąca życia urodzonego w państwach lub ich regionach o kontrolowanym oraz nieokreślonym ryzyku występowania gąbczastej encefalopatii bydła (BSE), owiec lub kóz w wieku powyżej 12 miesięcy albo owiec lub kóz, które mają stały siekacz wyrżnięty z dziąsła, informacja, do powiatowego lekarza weterynarii jest przekazywana w formie pisemnego powiadomienia zawierającego dodatkowo oświadczenie o zagospodarowaniu na własny koszt materiału szczególnego ryzyka.
Jeśli zwierzęta są młodsze, nie ma potrzeby składania ww. powiadomienia. W przypadku świń konieczne jest badanie na obecność włośni.

(Fot. M. Rząsa)
Uboju na użytek własny może dokonać osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje, potwierdzone zaświadczeniem o odbyciu szkolenia
Należy pamiętać o prawidłowych procedurach uboju, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie i swoim najbliższym. Produkcja żywności to duża odpowiedzialność i konieczna jest aktualizacja wiedzy związanej z obowiązującym prawodawstwem.
Przy uboju zwierząt na terenie gospodarstwa należy spełnić wymagania określone w przepisach o ochronie zwierząt, w przepisach o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i przede wszystkim w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny.
Anna Mońko-Łanucha, KPODR

