Sieć Gospodarstw Demonstracyjnych

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego dostrzega istotną rolę gospodarstw demonstracyjnych w procesie transferu wiedzy i innowacji zarówno pomiędzy nauką a praktyką, jak i pomiędzy praktykami (tzw. peer to peer learning – metoda uczenia się, która opiera się na dzieleniu się wiedzą). Od początku działalności Sieci nasz Ośrodek czynnie brał udział w jej tworzeniu. Koordynatorem Sieci jest Agnieszka Urbańska. Obecnie do sieci wpisanych jest 21 gospodarstw demonstracyjnych, których osiągnięcia i doświadczenia stanowią wzór do naśladowania dla innych gospodarstw. Wśród wpisanych gospodarstw są producenci roślinni, zwierzęcy, ekologiczni, szkoły rolnicze, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian, pasieka hodowlana oraz pole doświadczalne KPODR.

W roku 2023 odbyło się kilkanaście spotkań w gospodarstwach demonstracyjnych należących do Kujawsko-Pomorskiej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych. Spotkania odbywały się w różnych miejscach. Na polach uprawnych, w oborach czy na poletkach demonstracyjnych. Cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród rolników. Wszystkie były wartościowe i wiele wniosły w rozwój sieci.

Jednym z najciekawszych było spotkanie w gospodarstwie państwa Barczaków w Wybranowie w powiecie inowrocławskim. Demonstracja była poświęcona małej retencji wodnej. Uczestnicy mieli możliwość oglądania melioracji korytowej oraz maszyn i narzędzi do melioracji, w tym konserwacji urządzeń melioracji szczegółowych. Szczególnie interesujący był system odwadniająco-nawadniający, który w okresach posusznych jest w stanie zabezpieczyć potrzeby wodne roślin. Właściciel gospodarstwa szeroko zaprezentował i omówił działanie tego systemu oraz opowiedział na wszelkie pytania uczestników.

Kolejnym interesującym spotkaniem była demonstracja w gospodarstwie Ryszarda Krychowiaka z Gęsina w powiecie aleksandrowskim na temat siewu kukurydzy w technologii uprawy pasowej strip-till. Rolnik oprócz pokazu siewu przedstawił innym rolnikom zalety tej technologii, jak również odpowiadał na wiele postawionych przez zgromadzonych pytań.

Pod koniec września w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Bielicach w powiecie mogileńskim na polach demonstracyjnych odbyło się spotkanie poświęcone porównaniu odporności na patogeny nowych odmian ziemniaków skrobiowych i jadalnych. Spotkanie przeprowadzone było przez pracowników Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin oraz doradcę KPODR. W spotkaniu udział wzięli zarówno zainteresowani rolnicy, jak i uczniowie szkoły.

Największą popularnością wśród gospodarstw demonstracyjnych cieszyło się w naszym województwie gospodarstwo państwa Kingi i Jarosława Tarnickich z Tłuchowa w powiecie lipnowskim. Gospodarstwo należy też do europejskiej sieci gospodarstw demonstrujących efektywne rozwiązania w zakresie integrowanej ochrony roślin – IPMWORKS. Gospodarz chętnie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem. W ubiegłym roku zorganizowano tam kilka wydarzeń demonstracyjnych. Dotyczyły one m.in. probiotechnologii w integrowanej uprawie zbóż, rzepaku i buraka cukrowego, działań rolno-środowiskowo-klimatycznych oraz systemu integrowanej produkcji. Podczas spotkań zachęcał innych rolników do wszelkich działań na rzecz rolnictwa zrównoważonego.

Spotkanie w gospodarstwie państwa Barczaków na temat małej retencji wodnej

Pokaz siewu kukurydzy w technologii strip-till w gospodarstwie państwa Krychowiaków

Spotkanie na poletkach demonstracyjnych różnych odmian ziemniaków w ZSCKR w Bielicach

Szkolenie w gospodarstwie państwa Tarnickich na temat rolnictwa zróżnicowanego

W gospodarstwach demonstracyjnych są przyjmowane grupy rolników dobierane wg zainteresowań, a działania demonstracyjne w nich prowadzone dotyczą specyfiki różnych rodzajów produkcji roślinnej i zwierzęcej, działalności pozarolniczej na wsi, wykorzystania nowoczesnych maszyn i urządzeń, stosowania różnych zabiegów uprawowych, dostosowywania do gospodarowania w warunkach zmieniającego się klimatu, stosowania się do przepisów wynikających z polityki rolnej krajowej i Unii Europejskiej.

Nie ma ograniczeń dla chętnych dysponentów gospodarstw chcących włączyć się do Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych. Mogą to być rolnicy indywidualni, jak również szkoły rolnicze, uczelnie, bądź zakłady doświadczalne instytutów naukowych. Istotne jest realizowanie głównych przesłanek KSGD ukierunkowanych na wdrażanie innowacji i upowszechnianie dobrych praktyk w gospodarstwach rolnych. Działania systemowe ukierunkowane zostały na integrację nauki, edukacji i doradztwa z jak największą liczbą gospodarstw otwartych na współpracę i chętnych do zaprezentowania własnych osiągnięć oraz zastosowanych nowoczesnych, efektywnych rozwiązań.

Wszelkie informacje dotyczące ofert gospodarstw demonstracyjnych wraz z danymi kontaktowymi dysponentów i koordynatorów wojewódzkich można uzyskać na stronie internetowej: www.gospodarstwademonstracyjne.cdr.gov.pl. W bazie gospodarstw z terenu całej Polski odnaleźć można interesujące tematy demonstracji, zapoznać się ze specyfiką i profilami produkcji roślinnej, zwierzęcej bądź ekologicznej oferentów. Działania demonstracyjne dotyczą wielu aspektów i prowadzone są w różnych formach – od jednorazowych pokazów w konkretnym gospodarstwie po cykliczne spotkania szkoleniowe, podczas których w regularnych odstępach czasu dokonuje się analizy i oceny wdrażanych i zastosowanych w gospodarstwach, często nowatorskich programów i rozwiązań technologicznych.

Krajowa Sieć Gospodarstw Demonstracyjnych w dużym stopniu wspiera oraz uskutecznia transfer i wymianę wiedzy pomiędzy różnymi podmiotami obecnymi w sektorze rolniczym.

Tekst i fot. Agnieszka Urbańska, KPODR
Wojewódzki Koordynator ds. współpracy na rzecz Krajowej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych