„Poprawa pozycji konkurencyjnej rolników dzięki ograniczeniu roli pośredników w łańcuchu produkcji wołowiny”
SPRAWOZDNIE Z KONFERENCJI PODSUMOWUJĄCEJ ZREALIZOWANEJ W DNIACH 29 – 30.03.2023r. W RAMACH PROJEKTU:
W dniach 29 i 30 marca 2023 r. odbyła się, na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, konferencja podsumowująca operację, która miała miejsce w Minikowie po realizacji dwóch wyjazdach studyjnych w ramach II etapu projektu: do województwa warmińsko-mazurskiego dla 50 rolników z Kujaw i Wielkopolski oraz do województwa kujawsko-poworskiego dla 50 rolników
z Podlasia, Warmii i Mazur.
W powyższej konferencji, oprócz rolników biorących udział we wspomnianych wyjazdach i będących kluczowymi uczestnikami operacji, wzięło także udział wielu zaproszonych gości reprezentujących podmioty i instytucje zajmujące się szeroko pojętym wsparciem sektora rolnego w tym przede wszystkim integracją oraz sektorem wołowiny: doradcy, reprezentanci nauki, samorządu terytorialnego, organizacji producenckich oraz branżowych, szeroko pojętych instytucji wsparcia rolnictwa, inni rolnicy zainteresowani tematem oraz przedstawiciele mediów.
Pierwszego dnia trwania konferencji, która odbywała się w siedzibie Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, po dokonaniu rejestracji nastąpiło powitanie zaproszonych gości przez Panów: Ryszarda Zarudzkiego – Zastępcę Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego ODR ds. transferu wiedzy i innowacji oraz Jana Pietrzaka – Prezesa Zarządu Federacja Grup i Producentów Wołowina Polska. Pan Dyrektor w swoim przemówieniu pokrótce omówił obszary działalności lokalnego ODR-u skupiając się na funkcjonowaniu gospodarstw rolnych o profilu zwierzęcym natomiast Prezes Federacji wprowadził uczestników w szczegóły projektu i omówił dotychczasowe działania. Następnie głoś zabrali przedstawiciele Dyrekcji pozostałych Ośrodków z województw biorących udział
w operacji: Sylwia Sikorska, Zastępca Dyrektora Podlaskiego Ośrodek Doradztwa Rolniczego
w Szepietowie, Małgorzata Micińska – Wąsik I Zastępca Dyrektora Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie i Maciej Szłykowicz – I Zastępca Dyrektora Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Wyrazili oni swoje opinie na temat przebiegu prowadzonych działań a koordynatorzy regionalni dokonali prezentacji potencjału poszczególnych województw i omówili zrealizowane wyjazdy studyjne z perspektywy każdego województwa. Głoś zabrał również Marek Witkowski – Dyrektor Oddziału Terenowego KOWR
w Bydgoszczy, który wyraził zadowolenie z realizacji operacji i nakreślił perspektywy rynku wołowiny
i możliwości wspierania działań promocyjnych.
Następnie uczestnicy wysłuchali wygłoszonego przez dr inż. Sławomira Jarkę z SGGW oraz Adama Patkowskiego wykładu: Integracja pionowa w łańcuchach produkcji żywności na przykładzie wołowiny. Dr Jarka podzielił się ze słuchaczami zarówno swoją wiedzą akademicką jak i szerokim doświadczeniem w przedmiotowym zakresie. Przedstawił zasady i uwarunkowania skutecznej budowy integracji pionowej, kluczowy w tym zakresie element wzajemnego zaufania oraz korzyści płynące z tejże integracji i realizacji wspólnych celów. Adam Patkowski z kolei omówił przykłady dobrych praktyk i skutecznych działań w zakresie integracji pionowej zarówno w krótkich jak i rozbudowanych, ale zoptymalizowanych łańcuchach produkcji żywności w tym wołowiny. Pochodziły one przede wszystkim z rynków zagranicznych, gdyż podstawowym warunkiem osiągnięcia sukcesu jest zaawansowana integracja pozioma, czyli współpraca między rolnikami – producentami żywca wołowego. Był on przyczynkiem do ożywionej dyskusji podczas panelu. Po nim odbył się drugi wykład wygłoszony przez Panów Michała Brzozowskiego oraz Krzysztofa Juśkiewicza pt. Profilaktyka w produkcji bydła i jej wpływ na efektywność produkcji. Michał Brzozowski przedstawił podstawowe zasady i uzmysłowił słuchaczom kluczowe znaczenie postępowania z cielętami w pierwszym miesiącu ich życia. Jest to kluczowy element wpływający na status zdrowotny, przyrosty, tempo wzrostu i walory użytkowe opasów. Krzysztof Juśkiewicz omówił problemy pojawiające się w procesie odchowu cieląt, znaczenie profilaktyki i rozmaite dostępne rozwiązania w tym zakresie. Pozwalają one wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć ryzyka i upadki oraz budować odpowiedni status zdrowotny bydła. Efektem prezentacji również był dynamiczny i ciekawy panel dyskusyjny.
Po zakończeniu panelu rozpoczęły się dalsze gorące dyskusje na temat samego projektu i oczekiwań
z nim związanych. Zwrócono uwagę, że wyjazdy studyjne umożliwiły wymianę doświadczeń rolników z poszczególnych województw, które charakteryzują się odmienną specyfiką i strukturą w zakresie produkcji bydła oraz poszerzenie kontaktów i ich wykorzystanie w handlu wołowiną. Rozmówcy potwierdzili po raz kolejny, iż niezbędne jest wzmocnienie pozycji rolników poprzez bezpośredni zakup młodego bydła w gospodarstwach zamiast poprzez pośredników. Efektem tego będzie ograniczenie upadków, wyższy status zdrowotny zwierząt oraz przyspieszenie procesu integracji branżowej. Zwrócono również ponownie uwagę na konieczność dążenia do wzrostu spożycia wołowiny w Polsce i zwiększenie współpracy w tym zakresie z Funduszem Promocji Mięsa Wołowego.
Drugiego dnia po przybyciu zaproszonych gości do Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie konferencja była kontynuowana. Na początku głos zabrał Zastępca Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego ODR ds. transferu wiedzy i innowacji Pan Ryszard Zarudzki, który krótko omówił nowe zasady funkcjonowania płatności bezpośrednich ze szczególnym uwzględnieniem produkcji bydła oraz wołowiny.
Tytuł pierwszego wykładu podczas drugiego dnia konferencji brzmiał: Krajowe i międzynarodowe certyfikaty jakości, paszportyzacja polskiej żywności ze szczególnym uwzględnieniem wołowiny
a wygłosili go Adam Patkowski oraz Roman Grzesiak. Pierwszy z wykładowców omówił funkcjonujące w Polsce oraz na rynkach zagranicznych certyfikaty i standardy jakości. Podkreślił ich znaczenie
w handlu międzynarodowym (ponad 80% polskiej wołowiny trafia na eksport) oraz komunikacji
z konsumentami. Drugi z prelegentów przedstawił zasady i postępy prac w prowadzonym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wraz z NASKiem projekcie paszportyzacji polskiej żywności. Nakreślił znaczenie projektu i szanse jakie otwiera on przed sektorem produkcji polskiej wołowiny. W panelu dyskusyjnym, który nastąpił po wykładzie podkreślano rolę procesów certyfikacji standardów oraz jakości produkcji i wyrażono nadzieję na szybki postęp oraz sukces projektu paszportyzacji polskiej żywności.
Następny wykład: Światowe rynki agro i przyszłość produkcji mięsnej ze szczególnym uwzględnieniem wołowiny przedstawili dr inż. Monika Gębska SGGW oraz Adam Patkowski. Dr Monika Gębska omówiła problematykę bezpieczeństwa żywnościowego, trendy rynkowe oraz kwestię oczekiwań i rosnącej świadomości konsumentów. Adam Patkowski przedstawił problemy i zarzuty z jakimi boryka się branża mięsna i generalnie produkcja zwierzęca. Podkreślił znaczenie edukacji, budowy świadomości, otwartości na innowacje (w tym digitalizację) i zrównoważoną produkcję oraz konieczność transformacji łańcucha produkcji wołowiny a w zasadzie generalnie łańcuchów dostaw żywności. W czasie panelu dyskusyjny omówiono również dobre praktyki w zakresie budowy bezpośrednich partnerskich relacji handlowych i wzajemnego zaufania. W trakcie prowadzonej dyskusji ponownie poruszono bardzo istotne tematy związane z aktualnymi problemami w rolnictwie związanymi z wojną w Ukrainie oraz transformacją energetyczną.
Po zakończeniu panelu dyskusyjnego Prezes Federacji, poszczególni eksperci i koordynatorzy regionalni podsumowali konferencję, wyjazdy studyjne zrealizowane w ramach operacji oraz projekt jako całość.
Projekt uzmysłowił jego uczestnikom skalę problemów i wyzwań z jakimi zmaga się branża mięsna
i generalnie produkcja zwierzęca. Pokazał jak olbrzymia nierównowaga panuje w łańcuchu produkcji wołowiny i ile jest w tym zakresie do zrobienia. Bardzo wyraźnie wybrzmiały braki w integracji, zarówno poziomej jak i pionowej i niedopasowanie pomiędzy rolnikami sprzedającymi młode bydło (cielęta i odsady) a tymi, którzy kupują młodzież do dalszego opasu. Otwiera to olbrzymią przestrzeń dla pośredników, którzy bezlitośnie ją wykorzystują i zbudowali dominującą pozycję w łańcuchu produkcji wołowiny nie tylko na tym jego etapie. Bardzo ważny jest również niedoceniany obecnie problem certyfikacji jakości i standardów produkcji jednak w tym obszarze olbrzymie nadzieje pokładane są w prowadzonym obecnie projekcie paszportyzacji polskiej żywności. Podstawą i pierwszym impulsem do zmian musi być przemyślana i efektywna edukacja, budowa wzajemnego zaufania i gotowość do zmiany w bezpośrednich relacjach pomiędzy rolnikami. Należy przełamać istniejące bariery poprzez transformację łańcucha produkcji, aby stał się bardziej innowacyjny i zrównoważony. Doprowadzi to do jego optymalizacji, budowy partnerskich relacji, zwiększy generowaną wartość dodaną i da szansę na jej sprawiedliwy podział.
Wszyscy uczestnicy konferencji, w tym przedstawiciele Dyrekcji poszczególnych Ośrodków Doradztwa Rolniczego – Partnerów Dodatkowych operacji oraz Zarząd Federacji Grup i Producentów Wołowina Polska zgodnie wyrazili zadowolenie ze zrealizowanego projektu oraz jego rezultatów. Ustalono, iż wspólne działania będą kontynuowane oraz wstępnie zaplanowano kolejne kroki w staraniach o poprawę pozycji konkurencyjnej rolników w łańcuchu produkcji wołowiny i ograniczenie dominującej w nim roli pośredników.
Odwiedź portal KSOW – https://ksow.pl. Zostań partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Instytucją odpowiedzianą za treść informacji jest Federacja Grup i Producentów
Wołowina Polska
