Zagrodowa hodowla danieli

Jeszcze kilkanaście lat temu hodowanie danieli wymagało zgody ministra rolnictwa. Od 2002 roku daniele i jelenie zaliczane są do zwierząt gospodarskich, więc każdy może założyć hodowlę zagrodową danieli. Musi jednak przestrzegać zasad określonych w aktach prawnych.

Warunki hodowli

Zwierzęta cały rok przebywają na pastwisku, więc trzeba zapewnić im odpowiednie warunki. Optymalna obsada wynosi 15 zwierząt na 1 ha. Na stado liczące do 30 łań powinien przypadać co najmniej 1 byk.

Zwierzętom należy zapewnić stały dostęp do wody oraz możliwość schronienia przed słońcem i wiatrem. Może to być naturalna osłona w postaci drzew i krzewów, które latem chronią przed silnym słońcem i deszczem, a zimą przed mrozem i wiatrem. Jeśli na kwaterze do wypasu nie ma drzew i zakrzaczeń, konieczne jest wybudowanie wiat.

Daniele lubią ciszę i spokój, więc kwatery powinny znajdować się z dala od głośnych dróg i być odpowiednio ogrodzone dla ochrony przed bezpańskimi psami i innymi drapieżnikami. Ogrodzenie powinno być wykonane z siatki dobrej jakości o wysokości co najmniej 2 m i odpowiednich wymiarach oczek. Przy kwaterze powinien znajdować się budynek służący jako odłownia, gdzie kolczykuje się i odrobacza zwierzęta.

Żywienie

Letnia dieta danieli to głównie trawa, krzewy i kora drzew. Przysmakiem są żołędzie i kasztany. Zimą zwierzęta żywione są zbożem, sianem, sianokiszonką, a dodatkowo słomą, burakami i warzywami. Każdej łani trzeba zapewnić zimą co najmniej 0,5 kg ziarna zbóż i 2 kg siana na dobę. Przez cały czas zwierzęta powinny mieć dostęp do lizawek z makro- i mikroelementami. Koszt zimowego dokarmiania danieli wynosi około 100 zł/szt.

Rozmnażanie

Łanie w hodowli ważą 50–70 kg, byki 70–120 kg. Łanie osiągają dojrzałość płciową w wieku 16 miesięcy. W okresie rui, czyli bekowiska trwającego od połowy października do połowy grudnia, zwierzęta łączą się w grupy. W tym czasie są agresywne i lepiej się do nich nie zbliżać. Ciąża u danieli trwa 236 dni. Młode przychodzą na świat na przełomie maja i czerwca. Najczęściej rodzi się jedno cielę o wadze 4–6 kg. Do zimy młode karmione są mlekiem matki. Daniele żyją nawet 18 lat, w tym czasie samice mogą wydać na świat kilkanaście cieląt.

Byki w zależności od wieku noszą różne nazwy. Jednoroczny byczek to szpicak, dwuletni – łyżkarz, a trzyletni – łopatacz. Nogi daniela nazywane są badylami, ogon to kwiat, a uszy to łyżki. Okrywa daniela (suknia) zmienia ubarwienie zależnie od pory roku.Wiosną samce zrzucają poroże, latem wyrasta im nowe – co roku bardziej okazałe, które zrzucane jest kolejnej wiosny. Najbardziej efektowne poroże byk nasadza około 10 roku życia.

Zalety hodowli

Hodowla danieli cieszy się w Polsce coraz większą popularnością z uwagi na wiele zalet. W stosunku do tradycyjnych kierunków hodowli jest mało pracochłonna, nie jest kosztowna ani trudna, a daje możliwość wykorzystania gleb słabej jakości i terenów o niekorzystnym ukształtowaniu. Rosnące zainteresowanie dziczyzną oraz porożem i skórą danieli zapewnia dochodowość produkcji. Mięso daniela jest dietetyczne, delikatne i zdrowe. Zawiera dużo białka i żelaza, a bardzo mało tłuszczu i cholesterolu. Cena kilograma żywca kształtuje się na poziomie 25–30 zł. Za poroże można dostać nawet kilkaset złotych. Również właściciele gospodarstw agroturystycznych coraz częściej kupują te zwierzęta w celu urozmaicenia oferty turystycznej, ponieważ możliwość obejrzenia z bliska i karmienia danieli to duża atrakcja dla gości i jednocześnie „ozdoba” gospodarstwa.

Dorota Drzazga
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego