Byliny w ogrodzie

Ania 9 czerwca 201711 maja 2020

Byliny to rośliny o ciekawych kształtach i kolorach. Przy dobrej pielęgnacji kwitną przez kilka sezonów. Występują w wielu odmianach, więc ich wybór jest szeroki.

Do bylin zaliczane są wieloletnie rośliny zimujące w gruncie, które w okresie spoczynku tracą części nadziemne i odrastają z części podziemnych: korzeni, kłączy, cebulek lub bulw. Wiele z nich zachowuje na zimę częściowo zdrewniałe łodygi. Są także gatunki, które pozostają zielone przez cały sezon wegetacyjny. Byliny w zależności od gatunku mają różną żywotność. Mogą rosnąć w jednym miejscu od 2–3 do nawet ponad 20 lat.

Ich największym walorem ozdobnym są kwiaty, które mają różną wielkość, kolor i kształt. Ozdobą mogą być także liście. Byliny stanowią ciekawe wykończenie każdej rabaty. Najlepiej wyglądają posadzone w dużych jednorodnych grupach (co najmniej po kilka sztuk). Mogą być także ozdobą tarasów lub balkonów. W kompozycjach ogrodowych dobrze prezentują się dobrane kolorystycznie lub w rabatach wielokolorowych.

Wśród bylin można wyróżnić umowne grupy ogrodnicze (np. rabatowe, skalne, wodne, parkowe, bagienne, cebulowe, jak również trawy ozdobne, paprocie itp.), co ułatwia dobranie roślin na dane stanowisko, gdzie będą mogły dobrze rosnąć, w pełni prezentując swoje cechy dekoracyjne.

Liliowce to jedne z popularniejszych bylin ogrodowych. Gdy zapewnimy im odpowiednie warunki, odwdzięczą się pięknym kwitnieniem. Należą do roślin długowiecznych; mogą rosnąć w jednym miejscu nawet przez 20–30 lat, nie potrzebując odmładzania. Najlepiej rosną w miejscach słonecznych i półcienistych, dobrze znoszą suszę, nie przeszkadza im także podmokłe podłoże, dlatego można posadzić je w pobliżu zbiorników wodnych. Liliowce mają uniwersalne zastosowanie: nadają się do kompozycji rabatowych, obsadzania skarp czy oczek wodnych. Ich kwiaty utrzymują się zaledwie jeden dzień, ale na pędzie znajduje się wiele pąków, które zapewniają ciągłość kwitnienia nawet przez 4–8 tygodni. W zależności od gatunku, kwitną od czerwca do września. Charakteryzują się bogatą gamą kolorów – od białego przez żółte, różowe, czerwone, po fioletowe i bordowe. Są także gatunki o kwiatach kolorowych z obwódką oraz o kwiatach pojedynczych i podwójnych.

Jeżówka dorasta do 1 m wysokości. Ma charakterystyczne kwiaty z wypukłymi środkami, kwitnie od lipca do października. Najbardziej popularna jest jeżówka purpurowa, jednak występuje także w innych kolorach. Dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych, na podłożu żyznym i przepuszczalnym. Jej nasiona można wysiać wczesną wiosną do inspektu, a po paru tygodniach wysadzać na stałe miejsce. Dobrze rozmnaża się z samosiejek, co czyni ją rośliną dość ekspansywną. Świetnie nadaje się także na kwiaty cięte. Bylina ta wygląda ciekawie na rabatach w sąsiedztwie traw. Oprócz walorów ozdobnych, jeżówka ma także właściwości lecznicze i kosmetyczne.

Piwonie nie są kłopotliwe w uprawie. Mogą rosnąć na jednym miejscu nawet 15–20 lat. Dobrze rosną na ziemi żyznej i próchnicznej wzbogaconej w kompost, źle tolerują natomiast suchą i twardą glinę czy piasek. Najlepszym czasem na przesadzanie piwonii jest sierpień i wrzesień. Byliny te powinny być sadzone na stanowiskach słonecznych, nieliczne w półcienistych. Wymagają dużo miejsca i dlatego nie mogą rosnąć zbyt gęsto. Dobrze znoszą silne mrozy. W okresie wzrostu i kwitnienia zalecane jest regularne podlewanie. Charakteryzują się pachnącymi kwiatami w różnych kolorach – od białych, żółtych poprzez różowe, czerwone do bordowych. Mogą być także dwubarwne. Ozdobę stanowią także liście, które są lśniące lub matowe, ciemno- lub żywozielone.

Żurawka jest rośliną o barwnych liściach, które w zależności od odmiany różnią się fakturą i kolorem: od jasnozielonego, poprzez żółty, fioletowy, czerwony, po brązowy i czarny. Kwitnie od maja do sierpnia. Białe, kremowe, różowe lub czerwone kwiaty zebrane są w grona lub luźne wiechy. Żurawki mogą być wykorzystywane na rabaty, zacienione skalniaki, brzegi oczek wodnych. Można je sadzić pod drzewami czy krzewami. Mogą być także ozdobą balkonów i tarasów. Uprawa żurawki nie wymaga zbytniej pielęgnacji. Najlepiej rośnie na glebach przepuszczalnych i wilgotnych, w miejscach półcienistych.

Hosty (funkie) najlepiej rosną w półcieniu, chociaż zdarzają się odmiany dobrze radzące sobie w pełnym cieniu bądź pełnym słońcu. Można je sadzić pod drzewami, krzewami, także przy oczkach wodnych. Podłoże powinno być lekko wilgotne ze względu na liście o dużej powierzchni parowania. Funkie charakteryzują się bogatą różnorodnością gatunkową. Występują odmiany wysokie i niskie, o liściach dużych i małych, w różnych odcieniach zieleni, czasem dwubarwne biało- i żółtozielone, lub niebieskawe dzięki woskowemu nalotowi, który pokrywa niektóre rośliny. Od czerwca do sierpnia u większości odmian pojawiają się białawe bądź jasnofioletowe kwiaty.

Rojniki są jednymi z niewielu bylin, które świetnie potrafią przetrwać suszę. Preferują stanowiska piaszczyste i kamieniste. Zakorzenią się nawet w drobnych szczelinach między kamieniami przy znikomej ilości podłoża bądź na murkach. Mają zastosowanie także w ogródkach dachowych. Rojniki tworzą skupiska rosnących przy sobie roślin, niektóre nawet na siebie zachodzą. Pojedyncze rośliny mają kształt rozety złożonej z mięsistych liści, w których magazynują wodę. Latem z najstarszych roślin wyrastają białe lub różowe kwiaty, a po przekwitnięciu rozeta powoli zamiera. Rozmnażanie rojników jest bardzo proste: polega na odrywaniu małych rozetek i sadzeniu ich w nowym miejscu. Można także wysiewać nasiona.

Byliny są roślinami, które zachowują swoje walory dekoracyjne przez wiele lat. Każdej wiosny odradzają się i zdobią ogród ozdobnymi liśćmi, kwiatami lub ciekawym pokrojem. Ich atrakcyjność sprawia, że są coraz częściej mile widziane na ogrodowych rabatach, skalniakach i w balkonowych pojemnikach.