Jaką odmianę rzepaku ozimego wybrać?

Rzepaki ozime już w większości zebrane. W głowie przewijają się myśli o nowych zasiewach. Jaką odmianę wybrać? Jakim systemem uprawy ją wysiać. Po orce, a może w uproszczeniu? Wiele pytań i jeszcze więcej niewiadomych. Każdy kolejny sezon przynosi wiele pytań i przemyśleń. Pamiętajmy, że sezon sezonowi nie jest równy. Jednakże w tym materiale chciałbym zaprezentować kilka odmian, które rokują na wspaniały plon. Wskażę te odmiany, które są rekomendowane przez rolników i kolejny raz pojawią się na ich polach. Artykuł napisany na podstawie własnych obserwacji oraz dokonanego wywiadu wśród znajomych rolników.

Wybrana odmiana do zasiewów, powinna charakteryzować się najlepszymi parametrami plonotwórczymi. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby była ona plenna, miała wyrównany pokrój, równomierne wschody, aby tworzyła zwarty łan. Ponadto musi cechować się odpornością na choroby, m.in. kiłę kapusty, suchą zgniliznę kapustnych, czerń krzyżowych, zgniliznę twardzikową czy też powinna być tolerancyjna na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV). Racja, można więcej napisać, pytanie czy taka odmiana istnieje? W doborze odmiany musimy wypośrodkować pewne cechy odmiany, zwłaszcza pod kątem intensywności uprawy rzepaku w naszym gospodarstwie, np. jak często rzepak ozimy wchodzi w strukturę zasiewów na danym stanowisku. Po to, aby w doborze wybrać taką odmianę, która pozwoli zminimalizować czynniki chorobotwórcze. Dla ciekawości, zwiedzając pola doświadczalne Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu w miejscowości Winna Góra, widziałem kolekcję obszarową rzepaku ozimego, uprawianego po sobie 15. rok. I w takim przypadku ważny jest dobór odpowiedniej odmiany, aby zminimalizować czynniki ograniczające plonowanie, jakimi są choroby rzepaku.

Oczywiście pierwszą czynnością, do której zachęcam przy wyborze odmiany, to sięgnięcie do Listy odmian zalecanych (LOZ), która jest dostępna na stronie Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian (SDOO). Warto zwrócić uwagę, że te odmiany z LOZ są rekomendowane dla poszczególnych województw. Do zasiewów w naszym województwie SDOO w Chrząstowie zaleca 14 odmian rzepaku ozimego, a są to: Anton, Artemis F1, Bachus, Derrick, DK Exaura F1, DK Excited F1, DK Exima F1, Kuba, KWS Lauros, LG Apollonia F1, LG Arnold F1, LG Auckland F1, LG Aviron F1, PT315 F1. Jednakże lista listą, a w głowie rodzi się pytanie – jaką odmianę zasieje sąsiad? Ważny jest też wywiad międzysąsiedzki. W rozmowach rolników prym wiodą odmiany, takie jak: Magelan, Derrick, Mikados, DK Excited.

Derrick, to odmiana populacyjna pochodząca z hodowli nasiennej firmy KWS. Odmiana ta charakteryzuje się wysokim wigorem, średnim rozwojem jesiennym, dobrą zimotrwałością, dobrą odpornością na wyleganie, jednakże wymaga użycia regulatora wzrostu i rozwoju w fazie 4–6 liści. Posiada średnią odporność  na choroby, m.in. suchą zgniliznę kapustnych, czerń krzyżowych, zgniliznę twardzikową. Stanowisko – II do nawet IV klasy, termin siewu wczesny do średnio późnego, gęstość siewu 30–60 roślin/m². Najważniejsze, że posiada wolniejsze tempo rozwoju wiosną, co może przyczynić się do ograniczenia negatywnych skutków przymrozkowych.

DK Excited, to odmiana mieszańcowa wywodząca się z firmy Dekalb. Charakteryzuje się doskonałym wigorem jesiennym, odporna jest na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV), rośliny nie mają tendencji do elongacji szyjki korzeniowej przed zimą, co rokuje  dobrą zimotrwałość. Sprawdza się  w siewie standardowym, punktowym oraz pasowym. Rośliny nie wylegają. Termin siewu optymalny do opóźnionego, wymagana obsada 45 nasion/m².

Bardzo dobra tolerancja na suchą zgniliznę kapustnych.

KWS Mikados, to odmiana mieszańcowa należąca do firmy KWS. Cechuje się średnim wzrostem w okresie jesiennym, rokuje dobrą zimotrwałość, stabilny rozwój wiosenny, dobrą odporność na wyleganie, równomierne kwitnienie oraz dojrzewanie łuszczyn i ich odporność na pękanie. Odmiana cechująca się wysokimi parametrami, jeśli chodzi o odporność na choroby, m.in. suchą zgniliznę kapustnych, czerń krzyżowych, nieco mniejsze wykazuje na zgniliznę twardzikową. Tolerancyjna na stanowisko – od II do IV b, termin siewu średnio wczesny do późnego, obsada 25–50 roślin/m².

Wybór odmiany, to nie lada wyzwanie, zwłaszcza wtedy, kiedy w Krajowym Rejestrze znajduje się 155 odmian rzepaku ozimego. Wśród nich są odmiany mieszańcowe (hybrydowe) i populacyjne (liniowe). Większość odmian to mieszańce, które stanowią około 80% uprawianych w Polsce. Zatem warto rozmawiać z innymi plantatorami podczas wystaw, szkoleń czy też targów, na których to znajdują się czołowi hodowcy danej odmiany.

Warto również zaznaczyć, że są także odmiany rzepaku ozimego, które pozwolą plantatorom w łatwy i skuteczny sposób podjąć decyzję o wykonaniu zabiegu na szkodniki bytujące na roślinach. Czasem przy dużych obsiewach rzepaku ozimego warto na obrzeżu pola wysiać inną odmianę, jaką jest odmiana DK Exavance. Odmiana ta zakwita co najmniej o 10 dni szybciej niż inne rzepaki, pozwala to na ściągnięcie szkodników m.in. słodyszka. To innowacyjne podejście do ochrony rzepaku umożliwia nam, plantatorom, na efektywne zarządzanie szkodnikami, minimalizując straty i wspierając zdrowy rozwój roślin.

Słodyszek na rzepaku

Tekst i fot. Adam Piszczek, KPODR

Opracowano na podstawie:

katalogów firm nasiennych