Przygotowanie kombajnu zbożowego do żniw
Aby żniwa przebiegły sprawnie i bez przykrych niespodzianek, należy właściwie przygotować maszyny. Kombajny zbożowe pracują w sezonie na najwyższych obrotach, często nawet przez całą dobę. Jednak okres, w którym wykorzystujemy kombajn, jest bardzo krótki – średnio od 2 do 3 tygodni, a więc w przypadku awarii jest nie do odzyskania.
Jeżeli po ostatnim sezonie zadbaliśmy o oczyszczenie i skontrolowanie podzespołów, nie będziemy mieli zbyt wiele pracy. Jeżeli natomiast nie znaleźliśmy na to czasu, to ostatni dzwonek, by nadrobić zaległości.
Przed sezonem trzeba dokładnie przejrzeć podzespoły, wymienić zużyte i uszkodzone części lub zespoły oraz nasmarować podstawowe punkty maszyny. Podczas przeglądu korzystamy z listy kontrolnej opisującej kolejno wszystkie elementy, które zamierzamy sprawdzić. Poruszajmy się zgodnie z ruchem wskazówek zegara dookoła maszyny, zaczynając od kabiny operatora. Pozwoli to na dotarcie do wszystkich miejsc wymagających kontroli. Na liście opisujemy czynności do wykonania oraz dopisujmy uwagi wynikające z wykonania oględzin. Dzięki temu unikniemy omyłek i nie zapomnimy o niczym istotnym.
W kabinie sprawdzić deskę rozdzielczą, w tym wskaźniki, kontrolki, sprawność oświetlenia jezdnego. Następnie skontrolować pracę cięgieł i dźwigni, sprawdzić luz układu kierowniczego oraz poprawność pracy hydrauliki. Wyczyścić lub wymienić filtr pyłkowy kabiny. Należałoby również sprawdzić sprawność skrzyni biegów i układu hamulcowego.
Sprawdzić stan techniczny pasów kombajnu i ich napięcie. W razie potrzeby wyregulować pasy oraz przekładnie bezstopniowe i sprzęgła przeciążeniowe. Łańcuchy napędowe oczyścić i sprawdzić, czy są wystarczająco napięte, a jeżeli nie – poprawić siłę naciągu.
Następnie sprawdzić czystość i stan techniczny przenośników ziarnowego i kłosowego. Ważne jest pozamykanie wszystkich pokryw i okienek przeglądowych.
Nasmarować: przeguby, łożyska, sworznie i prowadnice, czyli wszystkie węzły ruchome elementów konstrukcyjnych. Sprawdzić, czy wszystkie zawleczki są w odpowiednich miejscach i czy podokręcane są wszystkie śruby. Szczególną uwagę zwrócić na śruby mocowane na przednim moście kadłuba, w układzie kierowniczym przy tylnym moście, przy tylnych i przednich kołach oraz przy wózku transportowym zespołu żniwnego.
W zespole żniwnym wymienić uszkodzone lub stępione nożyki oraz bagnety, a także wyregulować zespół tnący w taki sposób, by osie nożyków pokrywały się z osiami bagnetów. W podajniku ślimakowo-palcowym skrzywione zwoje ślimaka wyprostować, połamane lub uszkodzone palce wymienić na nowe, a zużyte tulejki palców wymienić. Uszkodzone elementy przenośnika pochyłego wymienić na nowe, a lekko skrzywione wyprostować. Sprawdzić szczelność połączeń hydraulicznych między wężami giętkimi i sztywnymi, przeciek usunąć.
W zespole młócąco-czyszczącym zwróćmy uwagę na stan techniczny bębna omłotowego, klepiska, wytrząsaczy, podsiewacza, kosza z sitami, wentylatora, układu napędowego i elementów zawieszenia. Cepy uszkodzone lub zużyte wymienić na nowe, pamiętając, by wymieniać naprzeciwległe parami. Wymianę cepów oraz poziomowanie klepiska w stosunku do bębna młócącego najlepiej zlecić fachowcowi. Poprawnie wykonana naprawa zespołu młócącego zapobiegnie wibracji kombajnu, przedłuży żywotność łożysk, a co najważniejsze – wpłynie na jakość pracy (zapobiegnie niedomłotom i uszkodzeniom ziarna). Dokładnie wyczyścić podsiewacz, sita i wentylator.
W silniku zwrócić uwagę na układ paliwowy, smarowania i chłodzenia oraz czystość przedziału silnikowego. W układzie paliwowym wymienić filtry paliwowe i opróżnić odstojnik wody, zaś w układzie smarowania wymienić olej i filtr olejowy. Wymienić wkłady filtrów powietrza. Oczyścić odpowietrznik skrzyni korbowej (odmę), chłodnicę wody oraz cały przedział silnikowy z zanieczyszczeń typu plewy, wycieki.
Sprawdzić poziom olejów w skrzyni biegów i w układzie hydraulicznym, w razie potrzeby uzupełnić. Sprawdzić ciśnienie powierza w kołach.
Przegląd instalacji elektrycznej i klimatyzacji najlepiej zlecić wykwalifikowanemu fachowcowi.
Po przeglądzie, wymianie części i nasmarowaniu odpowiednich elementów należy uruchomić silnik, włączyć zespół żniwny, młócący i sprawdzić prawidłowość pracy poszczególnych zespołów. W przypadku głośnej pracy łożysk należy bezwzględnie je wymienić.
Wszelkie czynności naprawcze wykonywać po wyłączeniu napędu zespołów i silnika oraz zabezpieczeniu kluczyka. Heder i nagarniacz zabezpieczyć przed samoczynnym opadaniem poprzez stosowanie podpór na siłownikach. Bezwzględnie zamontować wymagane osłony mechanizmów napędowych. Kombajn wyposażyć w dwie gaśnice przeciwpożarowe – proszkową do gaszenia silnika i instalacji elektrycznej oraz pianową do reszty podzespołów. Gaśnice powinny mieć aktualne badania.
Warto zapoznać się z zasadami obsługi i konserwacji danego typu kombajnu lub prasy zawartymi w instrukcji obsługi, a wynikające z ich specyficznej budowy.
Stosując się do powyższych zaleceń, unikniemy nieplanowanych przestojów w pracy, a żniwa przebiegną szybko, pomyślnie i bezawaryjnie.
Andrzej Siennicki
Kujawsko – Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
