Czas siewu

Czas żniw już za nami. Straty w zbiorach zbóż ozimych były olbrzymie w stosunku do lat poprzednich. Obawy rolników przed jesiennymi zasiewami są uzasadnione. Odpowiednie warunki pogodowe niewątpliwie powinny sprzyjać pracom polowym, między innymi korelacji odpowiedniego  przygotowania pola w stosunku do terminu siewu zbóż ozimych. Jęczmień ozimy powinniśmy siać już, ale na pozostałe zboża mamy jeszcze czas. Odpowiednie przygotowanie pola i zachowanie właściwego terminu to ważne czynniki wpływające na wysokość przyszłorocznych plonów.

Pilnuj terminu siewu – zbyt wcześnie źle, zbyt późno jeszcze gorzej.

Bardzo wczesny siew jesienny może spowodować zbyt intensywny rozwój roślin przed zimą, co naraża je na gorsze przezimowanie. Duże opóźnienie siewu skraca okres wegetacji, zmniejsza krzewistość – rośliny nie zdążą przed zimą dobrze się ukorzenić, słabiej rozwijają część nadziemną i mają mniej czasu na zahartowanie się. Rośliny takie źle zimują, krzewią się dopiero wiosną, tworząc mniej źdźbeł i w rezultacie gorzej plonują. Ustalając termin siewu należy też brać pod uwagę występowanie szkodników i chorób, które rozwijają się w określonych terminach. Ploniarka zbożówka składa jajeczka między 5–15 września. Zboża wysiane po tym terminie nie są narażone na działanie owada.Z kolei późne zasiewy pszenicy ozimej są silniej atakowane przez niezmiarkę paskowaną. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że rdza brunatna poraża wcześniej wysiane żyto, natomiast sporysz groźniejszy jest dla żyta późno wysianego.

Właściwy termin siewu zbóż ozimych jest jednym z ważniejszych warunków dobrego rozwoju, przezimowania i wydania dobrych plonów. Ujemnie wpływa na rośliny zarówno zbyt późny, jak i zbyt wczesny siew.

Generalna zasada jest jednak wspólna – najwcześniej wysiewamy jęczmień ozimy, po nim żyto i pszenżyto, najpóźniej pszenicę ozimą.

Wpływ opóźnienia terminu siewu na wysokość i jakość plonów zależy w dużym stopniu od przebiegu pogody. Szczególnie w przypadku długiej i ciepłej jesieni negatywny wpływ będzie słabszy, natomiast w przypadku krótkiej i chłodnej jesieni będzie stosunkowo silny. Zasadniczo ryzyko uzyskania niższych plonów wzrasta wraz z opóźnianiem terminu siewu poza termin optymalny. Wynika to z pogorszenia warunków pogodowych a szczególnie obniżenia temperatury powietrza i gleby. Późną jesienią gleba często jest zbyt wilgotna. Przy opóźnionych siewach ozimin warto zwrócić uwagę na zimotrwałość odmiany. Nie jest obojętny przy opóźnionym siewie ozimin dobór odmiany i należy wysiewać te bardziej odporne na zimowe warunki.

Późniejszy siew – zwiększony wysiew.

Ponieważ zboża wysiane w terminie opóźnionym są słabiej rozkrzewione, mają słabiej rozwinięty system korzeniowy, a w efekcie rośliny są bardziej podatne na czynniki stresowe związane z niedoborem wody czy składników  pokarmowych. Powoduje to słabsze wyrównanie łanu i niższe plony o gorszej jakości ziarna. Żeby zrekompensować przynajmniej             w części te niekorzystne czynniki powinniśmy zwiększyć normę wysiewu ziarna o 5–15%. Wysiewając oziminy w terminach optymalnych normy wysiewu są następujące:

– pszenica ozima         – 200 kg/ha;

– pszenżyto ozime       – 220 kg/ha;

– żyto ozime               – 160 kg/ha;

– jęczmień ozimy         – 180 kg/ha.

W przypadku braku czasu na odpowiednie przygotowanie pola pod siew ozimin i niebezpieczeństwa zbyt późnego siewu, lepiej zrezygnować z wysiewu ozimin i przygotować odpowiednio pola pod zboża jare.

Aneta Wejner–Wiśniewska
KPODR Minikowo,
PZDR Aleksandrów Kujawski