Odchów kaczek rzeźnych
Celem odchowu kaczek jest uzyskanie w możliwie najkrótszym czasie, przy małym zużyciu paszy, ptaków o dużej masie ciała nadających się do uboju. Chcąc przystąpić do chowu kaczek na większą skalę należy zawrzeć umowę z ubojnią na zbyt i z Zakładem Wylęgu Drobiu na zakup piskląt. Lęgi rozpoczynają się z początkiem marca i trwają do sierpnia włącznie. Sytuacja wydaje się być korzystniejsza jak w roku ubiegłym o czym świadczy wyższe zapotrzebowanie zakładów wylęgu drobiu na jaja z przeznaczeniem na pisklęta rzeźne.
Do czynników wpływających na efektywność odchowu należą: dobry genotyp i jakość pozyskiwanych piskląt, właściwe warunki środowiskowe, żywienie warunkujące optymalny wzrost ptaków oraz profilaktyka. Przed rozpoczęciem odchowu kaczek należy prawidłowo przygotować pomieszczenie. Pomieszczenia dla kaczek myje się ciepłą wodą pod ciśnieniem (sanityzacja), a następnie odkaża dobrym preparatem dezynfekcyjnym. Na 3 do 4 dni przed zasiedleniem wychowalni zakłada się ściółkę (najlepiej ze słomy żytniej) i rozprowadza sprzęt do karmienia i pojenia. Po tych czynnościach przed wprowadzeniem ptaków przeprowadza się powtórne odkażanie (najczęściej jest to odkażanie parami formaldehydu).
Istotnym jest, aby odchów piskląt kaczych do 4 tygodnia życia przebiegał w ogrzewanej odchowalni z dodatkowym źródłem ciepła. Następnie mogą już korzystać z wybiegów zlokalizowanych na podłożu przepuszczalnym, uprzednio odkażonym i przy małym skłonie terenu. Na dobę przed wprowadzeniem ptaków do wychowalni po uprzednim dokładnym wietrzeniu, pomieszczenie nagrzewa się do temperatury 22-24°C. W pierwszych 3-4 tygodniach wychowu kacząt zaleca się stosować kwoki elektryczne lub gazowe, pod którymi temperatura winna wynieść w 1 tyg. 32-30°C, w 2 tyg. 30-28°C, w 3 tyg. 28-26°C, w 4 tyg. 26-24 °C. W wychowalni wymagana jest temperatura niższa o ok. 6°C. Natomiast od 5 tyg. życia kaczek odpowiednia jest temperatura panująca w otoczeniu przebywania ptaków (w pomieszczeniu lub na wybiegach) bez dogrzewania. Odchów na rzeź może być również prowadzony wyłącznie w budynku. Wilgotność względna powinna wynosić w granicach 65-70%. Kacznik można oświetlać całą dobę, aż do wyjścia 4-5-tygodniowych ptaków na wybieg, gdzie mogą korzystać z naturalnego dnia świetlnego. Obsada kaczek do 4. tygodnia życia powinna wynosić 10 sztuk na 1 m2, później 7 sztuk/m2. Dostęp ptaków do karmideł i poideł zwiększa się wraz z wiekiem, wynosi odpowiednio 3,5-10 cm i 1,5-3 cm.
Tab 1. Zawartość składników pokarmowych w mieszankach dla kaczek rzeźnych w odchowie (Normy żywienia drobiu, 1996)
W pierwszych dniach życia piskląt kaczych pasze zadaje się na tackach lub płytkich korytkach. W późniejszym okresie stosuje się korytka z listwą zabezpieczającą przed wchodzeniem kacząt. W żywieniu kaczek rzeźnych stosuje się mieszanki pełnoporcjowe zawierające więcej białka ogólnego i energii metabolicznej niż mieszanki stosowane w trakcie wychowu. Od drugiego tygodnia życia paszę podstawową można uzupełniać zielonkami, tartą marchwią i suszem z zielonek, a w 4 tygodniu można podawać ziemniaki parowane i kiszonki wieloskładnikowe. Od 2 tygodnia życia ptaki powinny mieć stały dostęp do mieszanki mineralnej z udziałem kredy pastewnej, mieszanki mineralnej MM-D i żwirku gruboziarnistego w proporcji 1:2:4 oraz przez cały okres chowu do czystej, świeżej i letniej wody.
Kaczki rzeźne charakteryzuje duża wydajność rzeźna i korzystny skład tkankowy. Wyniki odchowu aktualnie użytkowanych mieszańców towarowych kaczek zestawiono w tabeli 2.
Tab. 2. Masa ciała, wydajność rzeźna oraz skład tkankowy tuszek 8-tygodniowych kaczek rzeźnych (Bernacki i in., 2006)
Ważnymi zabiegami w odchowie kaczek jest brakowanie, odkażanie pomieszczenia z ptakami i pielęgnacja ściółki. Skutecznym sposobem obsuszania i odkażania ściółki jest posypywanie jej superfosfatem, można też odkażać pomieszczenie w obecności ptaków jednym z preparatów zawierających chloraminę. Należy również pamiętać o bieżącej wentylacji pomieszczeń w każdym okresie odchowu.
Janusz Wojciechowski
KPODR Minikowo
